źródło: Instytut Pamięci Narodowej w Kielcach

Jan Franczyk, z Instytutu Psychologii UKEN, został uhonorowany Nagrodą Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej „Świadek Historii”. Uroczystość wręczenia wyróżnień odbyła się 14 listopada 2025 roku w sali konferencyjnej Delegatury IPN w Kielcach. W tegorocznej edycji nagrody, przyznawanej osobom i instytucjom szczególnie zasłużonym w upamiętnianiu historii Narodu Polskiego, wyróżniono sześć osób z województwa świętokrzyskiego i małopolskiego. Uhonorowanym nagrody wręczył dr Mateusz Szpytma, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.

Po odebraniu wyróżnienia Jan Franczyk wyraził swoją wdzięczność, podkreślając znaczenie świadectwa historycznego. Zaznaczył, że w obecnych czasach szczególnie ważne jest mówienie prawdy o korzeniach polskiej wolności i o cenie, jaką Polacy musieli zapłacić, aby żyć w niepodległym kraju.

Jan Franczyk to działacz opozycji demokratycznej, publicysta i wykładowca akademicki. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, od końca lat 70. zaangażowany w działalność antykomunistyczną. Po śmierci Stanisława Pyjasa współtworzył Studencki Komitet Solidarności, a następnie Chrześcijańską Wspólnotę Ludzi Pracy. Był wydawcą podziemnego miesięcznika „Krzyż Nowohucki”, uczestnikiem głodówki solidarnościowej w 1980 roku oraz współpracownikiem małopolskiej „Solidarności”. W stanie wojennym został internowany.

W latach 80. prowadził intensywną działalność w drugim obiegu, kolportując niezależne publikacje i współtworząc Chrześcijański Uniwersytet Robotniczy. Po 1989 roku pracował jako publicysta i redaktor, między innymi w „Czasie Krakowskim” i „Głosie – Tygodniku Nowohuckim”. Był radnym Miasta Krakowa kilku kadencji.

Od 2004 roku związany jest z krakowskimi uczelniami, a od 2006 roku pracuje w Uniwersytecie Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Autor książek poświęconych historii Nowej Huty, Kościoła i tematyce społecznej, a także licznych artykułów naukowych. Uhonorowany między innymi Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Wolności i Solidarności oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej.

źródło: Instytut Pamięci Narodowej w Kielcach

źródło: Instytut Pamięci Narodowej w Kielcach

Nagroda Prezesa IPN „Świadek Historii” jest honorowym wyróżnieniem przyznawanym osobom, instytucjom i organizacjom szczególnie zasłużonym dla upamiętniania historii Narodu Polskiego oraz wspierającym działalność edukacyjną, naukową i wydawniczą Instytutu Pamięci Narodowej w regionach. Może być nadawana również obcokrajowcom oraz pośmiertnie, a o wyborze laureatów decyduje Kapituła pod przewodnictwem prezesa IPN. Nagroda ta stanowi regionalne uzupełnienie ogólnopolskiego wyróżnienia Kustosz Pamięci Narodowej.