XX Zjazd Polskiego Towarzystwa Medycyny Sądowej i Kryminologii (baner konferencyjny)

10–12 września 2025 roku w Bydgoszczy odbył się XX Zjazd Polskiego Towarzystwa Medycyny Sądowej i Kryminologii, połączony z XLI Konferencją Toksykologów Sądowych oraz IX Sympozjum Genetyków Sądowych. W wydarzeniu wziął udział prof. dr hab. Czesław Kłak, kierownik Katedry Prawa Karnego, Kryminologii i Postępowania Karnego, Dyrektor Ośrodka Kryminalistyki i Nauk Sądowych oraz Przewodniczący Rady Dyscypliny Nauki Prawne, który wygłosił referat „Pojęcie «odurzenia» i «środka odurzającego» w polskim prawie karnym.

W swoim wystąpieniu profesor Czesław Kłak wskazał, że na gruncie kodeksu karnego pojęcie „środka odurzającego” ma autonomiczne znaczenie i powinno być interpretowane szeroko – jako obejmujące wszelkiego rodzaju substancje pochodzenia naturalnego lub syntetyczne, oddziaływające negatywnie na ośrodkowy układ nerwowy, powodując stan „odurzenia”. Oznacza to, że nie można go utożsamiać wyłącznie ze środkami odurzającymi w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Profesor odniósł się przy tym do odmiennych poglądów prezentowanych w piśmiennictwie. W ramach referatu dokonano analizy bogatego orzecznictwa sądowego, na podstawie którego sformułowano wnioski.

W programie zjazdu znalazło się również wystąpienie prof. dr hab. Katarzyny Kaczmarczyk-Kłak, kierownika Katedry Historii Prawa, Prawa Konstytucyjnego i Prawa Pracy „Pojęcie «znacznej ilości» środków odurzających w orzecznictwie sądowym”. Referat odnosił się do problematyki zgodności z Konstytucją RP penalizacji wprowadzania do obrotu „znacznej ilości” środków odurzających, substancji psychotropowych, nowych substancji psychoaktywnych lub słomy makowej. Wskazano w nim, że ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii nie zawiera ani definicji legalnej pojęcia „znaczna ilość”, ani kryteriów (determinantów) pozwalających na ustalenie, czy dana ilość jest „znaczna” czy też „nieznaczna”. Powoduje to, że w orzecznictwie sądowym pojęcie to nie jest rozumiane jednolicie, a występujące rozbieżności mają charakter zasadniczy. Dotyczą one zarówno samego rozumienia pojęcia „znaczna” w odniesieniu do ilości, jak i tego, czy przy ocenie należy brać pod uwagę wyłącznie ilość danej substancji, czy także jej rodzaj i przeznaczenie.