14 maja 2025 roku w Uniwersytecie Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie odbyła się międzynarodowa konferencja „Wybór organów władzy sądowniczej w wyborach powszechnych w Meksyku w 2025 r.”. Jej organizatorem była Katedra Prawa Karnego, Kryminologii i Postępowania Karnego w Instytucie Prawa, Ekonomii i Administracji UKEN, w ramach której badania dotyczące tej problematyki prowadzi dr Łukasz Czarnecki, prof. UKEN.

Konferencję otworzył prof. dr hab. Roman Kochnowski – Dziekan Wydziału Nauk Społecznych UKEN, który powitał zaproszonych gości, a także zwrócił uwagę na wagę problematyki legitymizacji organów władzy sądowniczej w realiach państwa demokratycznego. Referat wprowadzający przedstawił prof. dr hab. Czesław Kłak – Przewodniczący Rady Dyscypliny Nauki Prawne i Kierownik Katedry Prawa Karnego, Kryminologii i Postępowania Karnego, w ramach którego przedstawił modele kreacji urzędu sędziego we współczesnym świecie.

W konferencji wziął udział minister José Vicente Borjón López-Coterilla z Ambasady Meksyku w Polsce, który od grudnia 2022 roku pełni funkcję zastępcy szefa Misji w Ambasadzie Meksyku w Polsce.

Celem konferencji była analiza procesu zmian ustroju władzy sądowniczej Meksyku, a zwłaszcza sposobu wyboru sędziów. Prelegent – dr Łukasz Czarnecki, prof. UKEN – nakreślił historyczny rys procesu kreacji urzędu sędziego w Meksyku, gdzie 1 czerwca 2025 roku odbędą się pierwsze wybory powszechne. Po raz pierwszy też w nowoczesnej historii ustroju państw współczesnych dojdzie do wyboru władzy sądowniczej w drodze głosowania powszechnego na tak wielką skalę. O 881 stanowisk sądownictwa federalnego – od sędziów Sądu Najwyższego, sędziów Trybunałów Wyborczych, Sądu Dyscyplinarnego, Sadów Okręgowych i Sądów Rejonowych – ubiega się 18 449 kandydatów. W swoim wystąpieniu dr Łukasz Czarnecki, prof. UKEN zwrócił ponadto uwagę na potrzebę refleksji nad kreacją urzędu sędziego z perspektywy dekolonialnej. Pan minister José Vicente Borjón López-Coterilla w swoim wystąpieniu podkreślił, że reforma sądownictwa, wynikająca z nowelizacji konstytucji z 15 września 2024 roku, stanowi radykalną zmianę w kierunku demokratyzacji władzy sądowniczej w Meksyku. 1 czerwca 2025 roku ponad 99 milionów Meksykanów będzie głosowało w historycznych wyborach, po raz pierwszy w nowoczesnej historii kraju sędziowie zostaną wybrani w głosowaniu powszechnym – zaznaczył minister.